Yaş ilerledikçe vücuttaki kas, kemik ve eklem yapısı doğal olarak zayıflar. Bu durum, özellikle 60 yaş üzerindeki bireylerde bel ağrısı şikâyetlerinin artmasına neden olur. Yaşlılarda bel ağrısı, yalnızca günlük aktiviteleri zorlaştırmakla kalmaz; aynı zamanda yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir.
Bel ağrısının altında tek bir neden yoktur. Çoğu zaman osteoporoz (kemik erimesi), omurga kırıkları, dar kanal (spinal stenoz), disk dejenerasyonu, bel fıtığı ve kas zayıflığı bir arada rol oynar. Özellikle kemik erimesine bağlı omurga kırıkları, yaşlılarda sık görülür ve bazı durumlarda omurga kırığı ameliyatı gerektirebilir.
Yaşlılarda Bel Ağrısının Başlıca Nedenleri
- Dejeneratif değişiklikler: Yaşla birlikte disklerin incelmesi ve eklemlerde kireçlenme.
- Kas zayıflığı: Omurgayı destekleyen kasların güçsüzleşmesi.
- Omurga kırıkları: Osteoporoz sonucu gelişen sıkıştırma kırıkları.
- Spinal stenoz (dar kanal): Omurilik kanalının daralarak sinirlere baskı yapması.
- Bel fıtığı: Disk yapısının bozulmasıyla sinir köklerine bası oluşması.
- Romatizmal hastalıklar: Kronik inflamasyonun omurga eklemlerini etkilemesi.
- Travmalar ve düşmeler: Yaşlılarda kemik yapısının zayıf olması nedeniyle sık görülür.
Omurga Kırıkları ve Tedavisi
Osteoporoz, yaşlı bireylerde omurga kırıklarının en önemli nedenidir.
Belirtiler:
- Ani başlayan ve hareketle artan bel ağrısı
- Boy kısalması
- Kamburluk (kifoz) gelişmesi
Tanı: Röntgen, BT veya MR görüntüleme ile doğrulanır.
Tedavi Seçenekleri:
- İstirahat ve ilaç tedavisi: Ağrı kesiciler ve osteoporoz ilaçlarıyla semptomların hafifletilmesi.
- Korse kullanımı: Omurgaya destek sağlar ve ağrıyı azaltır.
- Girişimsel yöntemler: Vertebroplasti veya kifoplasti gibi kapalı yöntemlerle kırık omurların stabilize edilmesi.
- Cerrahi müdahale: Nadir durumlarda, kırığın ileri olduğu olgularda uygulanır.
Dar Kanal (Spinal Stenoz)
Yaşlanmayla birlikte omurga kanalı daralarak sinir köklerine bası yapabilir.
Belirtiler:
- Bel ve bacaklarda ağrı
- Uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük
- Yürürken ağrının artması, oturunca azalması
Tanı: Manyetik Rezonans (MR) görüntüleme ile konur.
Tedavi:
- İlaç ve fizik tedavi ile ağrının hafifletilmesi
- Egzersiz ve yaşam tarzı değişiklikleri
- Cerrahi (kanal genişletme ameliyatı): İleri vakalarda sinir basısının giderilmesi için uygulanır.
Yaşlılarda Bel Ağrısı İçin Genel Tedavi Yaklaşımları
- Düzenli fizik tedavi ve rehabilitasyon programları
- Kas güçlendirici egzersizler
- Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar
- Doğru yatak seçimi, vücut duruşunun düzeltilmesi
- Kilo kontrolü ve aktif yaşam tarzı
Yaşlılarda görülen bel ağrısı, çoğu zaman yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak görülse de, aslında omurga kırığı veya spinal stenoz gibi ciddi nedenlere dayanabilir. Bu nedenle ağrılar ihmal edilmemeli, erken tanı ve uzman değerlendirmesi mutlaka yapılmalıdır.
Bazı durumlarda yalnızca ilaç ve fizik tedavi yeterli olmaz; omurga kırığı ameliyatı gibi cerrahi yöntemler gündeme gelebilir. Düzenli doktor kontrolleri, doğru tanı ve zamanında müdahale ile yaşlı bireyler ağrısız ve daha aktif bir yaşam sürebilir.
